Ibiza, land van liefde

Het was een titel waar ik het niet direct warm van kreeg. Iets te zoetsappig. Maar hij paste uitstekend bij een boek dat ik met plezier gelezen heb en dat helemaal niet zo zoetsappig bleek, maar eerder bitterzoet.

Het boek speelt zich af in het Ibiza van de jaren zeventig, waar Sue opgroeit in een hippiecommune. Ultieme vrijheid, maar geen liefdevolle begrenzing of een doel in het leven. In de verhaallijn van Sue blikt ze als volwassene terug op haar kinderjaren. Deze lijn wordt afgewisseld met een verhaallijn in de jaren zeventig waarin haar moeder Anna als hippie het leven verkent, maar ondertussen nergens verantwoordelijkheid voor neemt.
Anna en Sue verlaten overhaast Ibiza en Sue probeert te reconstrueren waarom. Als ze als volwassene weer terugkomt op het eiland heeft de toeristenindustrie genadeloos toegeslagen en het eens slangenloze eiland is ook dat niet meer.

Het boek leest als een trein, maar het is niet alleen een mooi verhaal. Je kunt er meer in vinden en je stelt beslist een aantal vragen tijdens het lezen.

'Birk' - Jaap Robben

Het was niet mijn bedoeling om na 'Alleen met de goden' weer een coming of age roman te kiezen, maar dat is met 'Birk' toch wel gebeurd.
Birk is de vader van de hoofdpersoon Mikael. Birk is aan het begin van het boek al verdwenen, maar doordat Mikael de informatie over die verdwijning niet geeft of zeer gedoseerd geeft, heeft het boek vanaf bladzijde 1 een prettige spanning. Jammer genoeg verdwijnt die spanning ook zodra duidelijk is wat er met papa is gebeurd, ongeveer op een derde van het boek.

Wat er voor in de plaats komt, is de gespannen relatie tussen Mikael en zijn moeder en de buurman die af en toe te dichtbij komt. Verder is er niets en niemand op dat kleine eiland ergens tussen Noorwegen en Schotland. En ja, er is eenzaamheid, enorme eenzaamheid, zozeer dat Mikael zijn vader af en toe in miniatuurversie langs ziet rennen en ook tegen hem blijft praten.
Hij adopteert een meeuw in de hoop wat gezelschap te hebben, maar door de manier waarop weet je eigenlijk wel dat het mis moet gaan. Moeder meeuw ziet zich genoodzaakt haar kleintje dood te pikken en is dat ook niet waar de moeder van Mikael mee bezig is? Naarmate Mikael groter wordt en meer op z'n vader gaat lijken, gedraagt moeder zich steeds vreemder en bezitteriger tot op het punt dat ze hem Birk noemt en de spullen van Mikael zelf verbrandt.

De schrijfstijl is mooi en de beeldspraak origineel en goed gekozen. Door het perspectief vanuit Mikael leef je met hem mee, voel je ook die opgeslotenheid van dat te kleine eiland, die te grote zee, van de te aanwezige moeder en de afwezige vader. Zelf houd ik erg van iets meer plot, maar doordat dit boek niet al te lang is, heb ik zeker kunnen genieten van al dat moois dat in de zinnen verstopt zit.
Beslist een aanrader en een aanvulling voor je leeslijst!
Ik ben benieuwd wat voor moois Jaap Robben ons nog meer gaat brengen!

Nog gewoon voor de grap wat vergelijkingen tussen 'Birk' en 'Alleen met de goden'?
- Beide een coming of age roman van een jongen in een problematische situatie
- In beide boeken is de vaderfiguur afwezig of dood, hoewel Aaron een surrogaatvader in de gevangenis heeft zitten.
- In beide boeken is moeder overaanwezig en geen positieve invloed op de ontwikkeling van haar zoon.
- Beide jongens voelen zich alleen, hoewel Aaron een stoet aan vage figuren en losbandige meisjes om zich heen heeft, Mikael is echt alleen.
- Beide jongens ontfermen zich over een dier, dat bij beide boeken op de kaft is afgebeeld. Met beide dieren loopt het slecht af.

256 bladzijden. Niveau 3.

'Alleen met de goden' - Alex Boogers

Ik moest er nog best even tegenaan om dit boek binnen die week te lezen, met z'n 519 bladzijden is het een forse roman, maar het is gelukt! 

Mijn man probeerde me al langer aan dit boek te krijgen.
Hij vond het ontzettend mooi.
Dat maakte mij een beetje huiverig, want vaak verschilt onze leessmaak behoorlijk.
Hij houdt van realistische boeken, op het rauwe af, terwijl ik stiekem het liefst een feelgood-boek lees, of een verhaal waarin net iets onwaarschijnlijks zit, 'De komst van Joachim Stiller' of 'De kellner en de levenden' vind ik daar wel mooie voorbeelden van.
Toch greep dit boek me wel, terwijl het beslist rauw was en absoluut realistisch. 

Volgens Lezen voor de lijst (klik) is 'Alleen met de goden' een boek dat veel jongeren aantrekt. De korte inhoud die op de site staat: 

De vader van de elfjarige Aaron Bachman slaat op een avond een man neer en wordt voor moord wordt veroordeeld. Vanaf dat moment is Aaron overgeleverd aan zijn kettingrokende en scheldende moeder, die haar handen vol heeft aan haar eigen ongeluk. Door de schulden die Aarons vader achterlaat, is er nauwelijks geld om te eten. Aaron moet het in zijn eentje zien te redden. Gelukkig zijn er een paar mensen in zijn leven die zien dat hij iemand is en die in hem geloven. Bijvoorbeeld Aarons vrienden (die allemaal ook zo hun eigen problemen hebben), zijn onhandige opa en kickbokstrainer Art. Hij helpt Aaron op weg en leert hem hoe hij moet knokken voor wat hij waard is; niet alleen in de ring, maar ook daarbuiten.

Aaron Bachman is het vleesgeworden dubbeltje dat met alle kracht die hij in zich heeft, probeert een kwartje te worden.

"It is said the warrior's is the twofold Way of pen and sword, and he should have a taste for both Ways" - Minamoto Musashi. 

Dit motto van deel 2 van het boek is het verhaal in een notendop. Elk deel heeft overigens een motto van een schrijver waarmee de hoofdpersoon zich identificeert, het is leuk om even uit te zoeken waar het precies op slaat. 
Dit motto van Musashi is trouwens ook het motto van het boek 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa en ook in dat boek komt de combinatie vechten en schrijven sterk naar voren. Ik vind het mooi gedaan, het is niet te ingewikkeld, maar als lezer kun je wel stukjes in het boek ontdekken. Wanneer de titel in het boek uitgelegd wordt, komen verschillende thema's in dit boek sterk naar voren. Eenzaamheid en de kunst. 

Mijn man is een mooiezinnenlezer. 
Hij kan enorm genieten van langere zinnen waarin iets tot in detail beschreven wordt. 
Ik heb dat minder, ik ben een verhalenlezer en van een goed plot word ik erg blij. 
In dit boek zitten vooral die mooie zinnen, erg veel mooie zinnen, en naar mijn smaak geregeld iets te veel mooie zinnen voor wat er nu feitelijk gebeurt. Dit boek had voor mij ook de helft van de lengte kunnen hebben en was dan nog steeds mooi geweest, maar wat meer to the point. 
Veel in het plot is voorspelbaar, het is bijvoorbeeld nogal logisch wie de man is die Aarons vader neerslaat.

Maar het was een leuke leeservaring. 
Het is maar goed dat opa Aaron Bachman / Alex Boogers de typemachine stuurde. 
Terecht dat hij een schrijver werd! 

Een mooi artikel over dit boek verscheen in Vrij Nederland (klik).

'IV' - Arjen Lubach

De vraagstelling: is 'IV' een niveau 4-boek?
Een leerling uit vwo-6 had deze vraag aan mijn collega gesteld. Het was van belang, omdat we in vwo-6 sterk aanmoedigen dat leerlingen niveau 4-boeken lezen; we verwachten dat ze op dat niveau mondeling doen.
Ik vermoedde dat het geen niveau-4 boek was. De term 'thriller' droeg daaraan bij en ook eerder werk van Lubach.
Maar je kunt het pas na lezing zeker weten en omdat dit boek me wel erg aansprak, besloot ik dit project op te pakken en het schooljaar actief te beginnen.

Binnen twee dagen heb ik de ruim 300 bladzijden gelezen, elk vrij moment gebruikend om weer een aantal bladzijden te verslinden. Ondertussen had ik het druk met  Wikipedia, telkens waren er momenten waarop ik me afvroeg: "Is dat echt zo? Even nakijken!" Het is knap hoe de schrijver feiten door een rode draad zó verbindt dat je serieuze vraagtekens zet bij onze huidige maatschappij en toen ik doorkreeg wie 'IV' was, ben ik foto's van hem wel even op een andere manier gaan bekijken. Zou het echt?

'IV' is een boek voor de liefhebbers van Dan Brown, dezelfde queeste-lijn wordt gevolgd, soms zelfs zo sterk dat het me wat irriteerde, alsof Lubach 'The Da Vinci Code' in het Nederlands heeft nagedaan. Maar ik realiseer me dat Dan Brown met de queestes in zijn boeken eveneens een eeuwenoude en zeer beproefde formule volgt en dat Lubach het volste recht heeft dat ook te doen.
De spanning won het ook telkens weer van de irritatie, dus ik moest wel door!

Deze titel kent twee eindes. Ze staan niet beide in het boek, maar Lubach heeft door recente politieke veranderingen besloten latere drukken anders te laten eindigen waardoor het verhaal nog steeds waarschijnlijk is, nou ja, kán zijn. Ik las de laatste versie, maar ben daarna nog wel op zoek gegaan naar de eerdere. De uitgeverij stelt het nieuwe einde gratis ter beschikking, maar voor het oude einde moest ik vertrouwen op samenvattingen. Het zou leuk zijn als beide goed te vinden zijn, dan maakt het niet uit welke druk je leest. Dit spel met het einde biedt weer leuke mogelijkheden voor mondelingen.

Maar 'IV' is wat mij betreft ondanks de titel geen niveau 4-boek. Het verhaal verloopt door de vaste formule toch vaak voorspelbaar en als lezer heb ik nauwelijks werk hoeven te doen om verbanden te leggen, dat werd voor me gedaan. Er werd wel wat cultuurhistorische kennis gevraagd, maar dat werd ook weer in het boek, soms haast in letterlijk dezelfde woorden als op Wikipedia, op een presenteerblaadje aangeboden.
Omdat de verhaallijnen wel wat complexer zijn en de omvang van het boek toch ook wat vraagt, lijkt niveau 3 een mooie keuze. Ik gun het bovendien zoveel mogelijk lezers om dit boek nog voor hun lijst te kunnen lezen, ik heb het met veel plezier gelezen.

Een boek per week - het begin

Als je als docent Nederlands toe moet geven dat je echtgenoot meer leest dan jijzelf, dan is het tijd om actie te ondernemen.
Natuurlijk lees ik wel, ook wel meer dan manlief, maar hij leest meer 'echte' boeken.
'Echte' boeken = de literatuur, die boeken die je nieuwe denkbeelden geven in plaats van alleen maar dat te bevestigen wat je al weet.

 Misschien komt het doordat mijn dagen al gevuld zijn met wat uitdagender boeken dat ik in de avonduren verlang naar de voorspelbaarheid van de thrillers, de chicklits en zelfs het incidentele bouquet-romannetje. Maar het lijkt me nooit te laat daar wat aan te doen.

 Het Plan: Ik ga mijn leesmenu wat sterker sturen: in ieder geval elke week een literair boek en om mezelf aan dat voornemen te houden, houd ik van mijn leeservaringen dit blog bij. Wie weet durf ik zelfs ooit het adres hiervan met mijn collega's en leerlingen te delen.

 Ik wens mezelf veel leesplezier toe.
 En jullie natuurlijk ook.